POW eist een duurzame cultuur voor de alpine wedstrijdsport. Wat betekent dat concreet?
-Deze week heeft POW zijn zorgen geuit over de manier waarop gletsjers in de Alpen worden gebruikt voor de WK-pistes. Waar moeten we ons het meeste zorgen over maken? En wat voor soort verandering vraagt POW?
Vorige week hebben we, met POW Europe en alle andere chapters, op sociale media ophef gemaakt over hoe in verschillende skigebieden in de Alpen gletsjers worden vernietigd met graafmachines om de hellingen van de Worldcup skien op tijd gereed te hebben. Meest recentelijk hebben gravers bijvoorbeeld de Theodul-gletsjer in het gebied van het skigebied Zermatt in Zwitserland vernietigd. Dit leidde to veel ophef.
Dit werd nog een verergerd door het feit dat het onduidelijk was of bij de opgravingen ook werd afgeweken van de wettelijk toegestane routes om de lengte van de racepistes te vergroten. De werkzaamheden aan de helling zijn momenteel opgeschort en er wordt een onderzoek ingesteld.
Het lijkt me een goed idee om meer in detail te vertellen waar dit allemaal over gaat. De reden voor de ophef is vooral dat dit soort doelbewuste vernietiging van gletsjers vandaag de dag veelvuldig voorkomt. De gletsjers van de Alpen zijn een slinkende natuurlijke hulpbron, waarvan de smeltsnelheid de afgelopen jaren ongekend is geweest. Alleen al in de afgelopen twee jaar is een recordaantal van 10% van de totale oppervlakte van de Zwitserse gletsjers gesmolten.
Graafmachines zijn al jaren bezig met het afgraven van gletsjers; Dit recente voorbeeld is relatief kleinschalig van omvang en vergelijkbaar met de schade die wordt veroorzaakt door traditionele pistepreparaties. Het gaat echter niet alleen om deze voorbereiding, maar om de hele grootschalige benadering, die veel energie kost en de kwetsbare alpennatuur verstoort. Maar bovenal gaat het om de symbolische waarde van dit handelen: In de fase waarin de klimaatcrisis zich nu bevindt, is het niet langer houdbaar het weinige dat we nog hebben, te vernietigen.
De belangrijkste eis van POW is dat de Internationale Skifederatie (FIS) de klimaatverandering eindelijk serieus neemt, haar eigen activiteiten verandert om duurzamer te zijn, en duidelijk klimaatleiderschap toont. In het beste geval zou dit leiden tot aanzienlijke klimaatpositieve veranderingen onder wintersportliefhebbers, volgers, organisaties en andere leden van de wintersportcommunity.
Tot nu toe zijn de eigen acties van het FIS om de klimaatverandering te beteugelen echter volkomen ineffectief geweest. Dit is onbegrijpelijk, aangezien de klimaatcrisis het voortbestaan van alle sneeuwsoorten aanzienlijk bedreigt.
foto: Vincent Sufiyan. Tirol, Oostenrijk 2019
Een van onze belangrijkste eisen is dat de wedstrijdkalenders van de Alpine World Cup worden aangepast aan de huidige klimaatomstandigheden. Dit zou betekenen dat de start van het seizoen zou worden uitgesteld tot later, wanneer de sneeuwcondities sneeuwzekerder zouden zijn. Bovendien dringt POW erop aan dat de wedstrijdkalender zo wordt opgesteld dat deelnemers zo min mogelijk hoeven te reizen, vooral tussen verschillende continenten.
Kunstsneeuw, goed of fout?
Geen enkele skipiste, waar ook ter wereld, is puur met natuurlijke sneeuw gebouwd. De situatie is hetzelfde in snowboardparken en op de racebanen voor crosscountry en biatlon. Zowe in de Alpen als in de Noordse landen worden pistes en pistes al tientallen jaren versterkt door kunstsneeuw. De eerste sneeuwkanonnen werden al in de jaren zestig geïntroduceerd.
De klimaat- en milieuproblemen van de sneeuwkanonnen houden verband met een aanzienlijk energie- en waterverbruik. Klimaatemissies veroorzaakt door sneeuwkanonnen zijn opgelost door energiezuinigere apparaten te ontwikkelen en hernieuwbare energiebronnen te bevorderen. Als het om water gaat, is het vinden van duurzamere oplossingen moeilijker, omdat het in grote hoeveelheden nodig is om sneeuw te maken.
In de Alpen is het waterverbruik van de sneeuwkanonnen een groot probleem. De Alpen lijden zwaar onder droogte en het lokale watergebruik is al jaren gereguleerd. In een dergelijke situatie is het legitiem om te vragen: waarvoor is het raadzaam om kostbaar water te gebruiken? Daarnaast worden aan de kunstsneeuw in de Alpen kunstmatige voedingsstoffen toegevoegd, die schadelijk zijn voor lokale ecosystemen. Hellingen gemaakt van sneeuwkanonnen smelten ook langzamer, wat de natuurlijke watercyclus verstoort.
Hoe zit het met de bewaarde sneeuw, waar de recent aangelegde WK-piste Solden van is gemaakt? Vergeleken met kunstsneeuw is ‘bewaarde’ sneeuw een meer ecologische optie. Sneeuw die is verzameld uit de voorgaande winter en die tijdens de zomer is opgeslagen, vermindert de behoefte aan sneeuwkanonnen – en dus ook aan het energie- en waterverbruik. Als de opgeslagen sneeuw zo dicht mogelijk bij de helling wordt gebracht, wordt er ook energie bespaard.
De Internationale Ski Federatie moet haar verantwoordelijkheden nemen
Het is belangrijk op te merken dat ook al is bewaarde sneeuw een goede uitvinding, het alpine- of langlaufwedstrijden niet duurzaam maakt in termen van klimaat en milieu. Als je voor het WK één weekend de wereld rondvliegt, wordt de klimaatuitstoot van de Spelen opnieuw een onhoudbaar geheel. Bovendien zijn er nog tal van andere klimaat- en milieu-uitdagingen als gevolg van de wijziging van het terrein van de hellingen en andere consumptie- en ecologische belasting veroorzaakt door de concurrenten.
Vanuit het oogpunt van de duurzame toekomst van de alpinesport en de wereldkampioenschappen crosscountry en biatlon is het van cruciaal belang dat de internationale skifederatie FIS, evenals de hele wintersportgemeenschap, eindelijk de klimaatcrisis aanpakt met de ernst die het vereist. Het is tijd om van achterblijvers naar pioniers te gaan.
Dirk van den Berg
Voorzitter Protect Our Winters Nederland
POW’S eisen voor de Internationale Ski Federatie (FIS):
1. FIS moet een doelgerichte duurzaamheidsstrategie creëren met een routekaart voor het verminderen van de CO2-uitstoot. FIS moet zich ertoe verbinden de emissies tegen 2030 met ten minste 50% te verminderen.
2. FIS moet open en transparant communiceren over al haar klimaat- en milieueffecten.
3. De FIS-wedstrijdkalender moet zodanig worden aangepast dat reizen zoveel mogelijk wordt verminderd en de uitstoot als gevolg van reizen wordt geminimaliseerd. De wedstrijdkalender moet ook de bestaande klimatologische omstandigheden en veranderingen respecteren.
4. FIS moet haar eigen invloed gebruiken om klimaatactie op internationaal politiek niveau te bevorderen.
Teken de Internationale petitie waarin wordt opgeroepen tot sterkere klimaatactie van de Internationale Skifederatie (FIS).
Tot nu toe is de petitie ondertekend door 500 professionele wintersporters en ruim 28.000 leden van de wintersportgemeenschap!